Thúc giải phóng mặt bằng, tăng tốc đầu tư công

cand.com.vn

3 tháng mới giải ngân được 11,2% kế hoạch vốn được giao

Bộ Tài chính cho biết, tại Phiên họp lần thứ 10 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, cơ quan Trung ương, địa phương, chủ đầu tư, nhà thầu tập trung nguồn lực, trang thiết bị… để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án. Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy tiến độ thực hiện các dự án.

Theo đó, tổng kế hoạch vốn  ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2024 bố trí cho các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải là 125.608,2 tỷ đồng, chiếm 19,1% tổng kế hoạch vốn NSNN Thủ tướng Chính phủ giao cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương (657.348,9 tỷ đồng). Tuy nhiên, đến hết ngày 31/3/2024 các dự án mới giải ngân được 14.030,88 tỷ đồng, đạt 11,2% kế hoạch vốn được giao, thấp hơn tỷ lệ giải ngân chung của cả nước (12,16%), trong đó tỷ lệ giải ngân kế hoạch vốn ngân sách (NS) địa phương chỉ đạt 6,2% kế hoạch năm 2024.

Đặc biệt, đến hết 31/3/2024, có một số dự án chưa thực hiện giải ngân kế hoạch vốn năm 2024 đã được phân bổ, hoặc có tỷ lệ giải ngân rất thấp, dưới 0,1% kế hoạch. Một số dự án chưa được giao kế hoạch năm 2024 nguồn vốn NS địa phương, hoặc mới giao số kế hoạch vốn nguồn vốn NS địa phương rất thấp như dự án thành phần 2 thuộc Dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, giai đoạn 1 chưa được giao kế hoạch năm 2024; dự án thành phần 1.1 thuộc Dự án Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội còn 1.506 tỷ đồng kế hoạch trung hạn 2021 – 2025 chưa giao; dự án thành phần 2.1 thuộc Dự án Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội còn 2.957 tỷ đồng kế hoạch trung hạn 2021 – 2025 chưa giao…

Bộ Tài chính đề nghị các địa phương huy động cả hệ thống chính trị tham gia giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm.

Bất cập trong cơ chế chính sách và tổ chức thực hiện

Theo Quyết định số 235/QĐ-TTg, Bộ trưởng Bộ Tài chính làm Tổ trưởng Tổ công tác số 5, chịu trách nhiệm kiểm tra 12 địa phương gồm Ninh Thuận, Bình Thuận, Đăk Lắk, Đăk Nông, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Bà Rịa – Vũng Tàu. Theo báo cáo về kết quả giải ngân vốn đầu tư công 3 tháng đầu năm của Bộ Tài chính, 6 địa phương là Bình Thuận, Gia Lai, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh có nhiều dự án đã được bố trí kế hoạch vốn vẫn chưa giải ngân hay số vốn giải ngân rất thấp (dưới 5% kế hoạch vốn năm 2024).

Cụ thể, tỉnh Bình Thuận 5 dự án; tỉnh Gia Lai 17 dự án; tỉnh Đồng Nai 5 dự án; tỉnh Bình Dương 2 dự án; tỉnh Bình Phước 4 dự án; tỉnh Tây Ninh 2 dự án. Báo cáo còn cho hay, ước dự kiến khả năng giải ngân 4 tháng của 6 địa phương này không có nhiều đột phá. Cụ thể: Bình Thuận 12,88%; Gia Lai 11,37%; Đồng Nai 18,43%; Bình Dương 16,79%; Bình Phước 16,36% và Tây Ninh 18,18%.

Về nguyên nhân giải ngân vốn đầu tư công thấp, 6 địa phương này nêu ra là còn nhiều bất cập trong các cơ chế chính sách, cũng như trong khâu tổ chức thực hiện. Chẳng hạn, tỉnh Gia Lai đang vướng ở việc xác định giá đất dẫn đến nhiều dự án bị ảnh hưởng tới công tác giải phóng mặt bằng, ảnh hưởng tới việc bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công.

Trong khi đó, tại tỉnh Bình Dương, tỉnh đang triển khai một số dự án mang tính chất liên kết vùng. Tuy nhiên, Luật Đầu tư công chưa có quy định trình tự thủ tục và thẩm quyền đối với dự án đầu tư công trên địa bàn 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên. Còn tại tỉnh Đồng Nai, đang bị vướng về trình tự lập, thẩm định kế hoạch đầu tư công hàng năm theo quy định tại Điều 56 Luật Đầu tư công, thời gian không đủ để thực hiện các thủ tục cần thiết chuẩn bị cho kỳ họp…

Khẩn trương phân bổ, giải ngân vốn

Trước các vướng mắc nêu trên, để thúc đẩy giải ngân kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2024 các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông Vận tải, Bộ Tài chính đề nghị Bộ GTVT và các địa phương khẩn trương phân bổ kế hoạch vốn ngân sách địa phương năm 2024 cho các dự án theo Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 5/4/2024 của Chính phủ về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3/2024 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương để đảm bảo dự án đáp ứng đủ nhu cầu vốn thực hiện theo đúng tiến độ được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, Bộ GTVT và các địa phương cần khẩn trương phân bổ kế hoạch vốn ngân sách Trung ương năm 2024 từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2021.

Bộ Tài chính cũng đề nghị Bộ GTVT và các địa phương triển khai nghiêm túc, quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công được Chính phủ quy định tại Nghị quyết về các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024; Công điện của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh tiến độ phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 và Kết luận của Thủ tướng Chính phủ – Trưởng ban Chỉ đạo tại Phiên họp lần thứ 10 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia ngành GTVT.

Riêng với 6 địa phương, để đạt mục tiêu giải ngân kế hoạch đầu tư công năm 2024 trên 95% theo Công điện số 24/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính kiến nghị lãnh đạo UBND các tỉnh và các sở, ngành liên quan ngoài việc triển khai nghiêm túc, quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công được Chính phủ quy định, cần thực hiện việc phân bổ chi tiết vốn theo đúng quy định tại Luật NSNN và Luật Đầu tư công. Trong đó, rà soát thật kỹ, phân bổ vốn tập trung, không dàn trải và theo đúng thứ tự ưu tiên, đúng đối tượng cho các nhiệm vụ, dự án đã đủ thủ tục đầu tư, có khả năng giải ngân. Tập trung bố trí đủ kế hoạch vốn năm 2024 cho các dự án quan trọng quốc gia, đường bộ cao tốc, đường liên kết vùng…

Bộ Tài chính đề nghị các địa phương huy động cả hệ thống chính trị địa phương tham gia công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Chỉ đạo các chủ đầu tư, các hội đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng khẩn trương kiểm đếm, đền bù… để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, đặc biệt là giải thích rõ các quy định pháp luật về giá đất bồi thường và chính sách bồi thường, hỗ trợ để người dân cùng thực hiện…

Nguồn bài viết:
https://cand.com.vn/Kinh-te/thuc-giai-phong-mat-bang-tang-toc-dau-tu-cong-i730257/